Đất Hà Giang có một món cháo đặc biệt mà không nơi nào có là cháo Ấu Tẩu, người dân trong vùng gọi đây là “cháo độc dược” hay “cháo chết người”, nhưng kỳ lạ thay, ăn vào không chết ai mà cháo còn khiến các đấng mày râu nâng cao “bản lĩnh đàn ông”.
Món cháo “chết mà không chết” này chỉ bán vào ban đêm, chứ ban ngày thì tuyệt nhiên không có. Tuy nổi tiếng là đặc sản ở Hà Giang nhưng cháo độc dược không có nhiều nơi bán mà chỉ lác đác một vài chỗ.
Trông bát cháo có màu nâu xám tựa như bát cháo lòng dưới xuôi, song mùi vị thì khác hẳn. Ấy là mùi béo ngậy, thơm, cay và đặc biệt là đắng, đặc trưng của củ Ấu Tẩu. Một vị đắng bùi, mới ăn thì khó nuốt, nhưng chỉ vài ba thìa đã thấy ngọt miệng, ăn nhiều sinh nghiện.
Củ Ấu Tẩu sau khi được chế biến đúng cách và nấu thành cháo Ấu Tẩu thì từ “độc dược” mà hóa ra “thần dược” giúp người ăn giãn gân cốt, giảm đau nức các cơ, nhức xương, thậm chí là cả u nhọt. Khi ăn loại cháo này, người đi xa về sẽ có một giấc ngủ say.
Đối với trẻ em dưới 18 tuổi không nên ăn vì sẽ gây giòn xương và mỗi người một tuần chỉ nên ăn từ 1 – 2 lần là tốt nhất.
Người Hà Giang ai cũng thích ăn món “cháo độc được”, coi đây là đặc sản của quê hương mình. Đến Hà Giang ăn bát cháo Ấu Tẩu, ngắm núi non trùng điệp, hùng vĩ ấy mới đích thực là kỳ thú. Ai chưa trải qua, coi như chưa đến miền địa đầu sơn cước ấy.
